Νίκος Τσούχλος (1930-2002) – Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών

Ιδρυτής του Ινστιτούτου Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών (Ι.ΕΝ.Α.Ε), ο Νίκος Ν. Τσούχλος, υπήρξε πρωτοπόρος της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας στην Ελλάδα. Με το πάθος του για την ενάλια αρχαιολογική έρευνα, με τον ακέραιο χαρακτήρα του και γενικότερα με τη στάση ζωής του, αποτέλεσε υπόδειγμα και πηγή έμπνευσης για όλους του νέους επιστήμονες που εργάσθηκαν μαζί του.

Στο τέλος ακριβώς της δεκαετίας του 1960 συνδέθηκε στενά με τον Αμερικανό υποβρύχιο ερευνητή και μελετητή της αρχαίας ναυπηγικής Peter Throckmorton. Η γνωριμία αυτή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πορεία του.

Οι δυο τους συνεργάστηκαν, το 1970, στην πρώτη συστηματική υποβρύχια αρχαιολογική ανασκαφή, που έγινε στην Ελλάδα, στο Βυζαντινό ναυάγιο στο Πελαγονήσι των Βορείων Σποράδων.

Συνέχεια

Σε συνεννόηση με τον Peter Throckmorton και τους αρχαιολόγους Χαράλαμπο Κριτζά και Γεώργιο Παπαθανασόπουλο ίδρυσε το 1973 το Ινστιτούτο Εναλίων Αρχαιολογικών Ερευνών, τον πρώτο επιστημονικό φορέα στην Ελλάδα με αποκλειστικό αντικείμενο την άσκηση και οργάνωση της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας…

Γεννήθηκε το 1930 στην Αθήνα και σπούδασε Ιατρική στην Γενεύη της Ελβετίας. Αν και εργάσθηκε για ένα διάστημα ως ναυλομεσίτης-εμπειρογνώμονας και ασχολήθηκε επαγγελματικά για πολλά χρόνια με τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο, όλη του η ζωή ήταν ουσιαστικά αφιερωμένη στη δραστηριότητα του Ινστιτούτου και στην ανάπτυξη της Υποβρύχιας Αρχαιολογίας στην Ελλάδα.
Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Ινστιτούτου στην πρώτη πενταετία της λειτουργίας του (1973-1978), Πρόεδρος για 15 συνεχή έτη (1985-2000) και Γενικός Διευθυντής από το 2000 μέχρι το θάνατό του. Είχε την ευθύνη της τεχνικής οργάνωσης και φωτογράφησης σε όλες τις υποβρύχιες έρευνες του Ι.ΕΝ.Α.Ε., από την ίδρυσή του, με σημαντικότερες αυτές στο Πρωτοελλαδικό ναυάγιο του Δοκού, στο Κυπριακό ναυάγιο του Ακρωτηρίου Ιρίων Αργολίδας και στο Υστεροκλασικό ναυάγιο στην Αντιδραγονέρα Κυθήρων. Το 1988 ίδρυσε με τον αρχαιολόγο Γιάννη Βήχο το επιστημονικό περιοδικό ΕΝΑΛΙΑ.
Σημαντικότατη υπήρξε η συμβολή του στην οργάνωση της τελικής έκθεσης του φορτίου του ναυαγίου του Ακρωτηρίου Ιρίων στο Μουσείο Σπετσών (το Σεπτέμβριο του 1998) και άλλων ειδικών εκθέσεων της Πολιτιστικής Εταιρείας “Πανόραμα”, της οποίας υπήρξε ενεργό μέλος για πολλά χρόνια. Διετέλεσε, ακόμη, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής της Διεθνούς Συνάντησης για το ναυάγιο του Ακρωτηρίου Ιρίων που συγκλήθηκε στις Σπέτσες στις 19 Σεπτεμβρίου του 1998. Τις απόψεις και προτάσεις του για την πορεία και το μέλλον της Υποβρύχιας Αρχαιολογίας στην Ελλάδα, καθώς και για συναφή θέματα, δημοσίευσε σε σειρά άρθρων και σημειωμάτων.